دانشیار گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
چکیده
سیره و سنت پیشوایان، به عنوان بهترین سبک زندگی، در دهههای اخیر، به ویژه به اقتضای نیاز حکومت دینی، سخت مورد استقبال قرار گرفته و به دنبال آن، نهادها و مراکزی نیز بدین منظور اختصاص یافته است، با این همه و با وجود استقبال روز افزون نسبت به آیینها و مناسک مذهبی به عنوان مظاهر دینداری، سیره و سیره پژوهی به دلایلی همچنان از جایگاه مقبولی برخوردار نیست: در پژوهشها، نوآوریهای نظریه محور و متناسب با مسألهها / نیازهای زمانه کمتر به چشم میخورد و غالبا از ادبیات علمی روزآمد دورند. چرا سیره/سیره پژوهی در حیات فردی و اجتماعی جامعه شیعی ایران، به ویژه نسل جدید، کمتر حضور مؤثر و مشهود دارد؟ در این مقاله کوشش شدهاست تا با روش تحلیلی انتقادی، موضوع بررسی و راهکاری اندیشیده شود. فرضیه این است که سبب بنیادین ناکارآمدی مطالعات سیرهای، عقب ماندن از تغییرات پرشتاب دنیای امروز یا عدم تناسب آنها با تحول خواهی/ ثبات گریزی است و رهایی از این وضعیت، در شناخت هر چه بیشتر زمانه و اقتضاءهای آن و سرانجام ارائه پاسخهای متناسب است. گر چه سیره و چیستی و حتی اهمیت آن، موضوع بسیاری از پژوهشها بوده، از زاویه، کمتر به آن پرداخته شدهاست.
)